CKZ Szkolenia - Szkolenia okresowe i kwalifikacja wstępna - Dąbrowa Górnicza, Katowice

Spis treści:

• Czym jest licencja transportowa?
• Kiedy licencja transportowa jest obowiązkowa?
• Rodzaje licencji transportowych
• Licencja na transport drogowy rzeczy
• Licencja na transport drogowy osób
• Licencja wspólnotowa
• Jak uzyskać licencję transportową?
• Wymagania formalne
• Proces składania wniosku
• Czas oczekiwania i ważność licencji
• Co grozi za brak licencji transportowej?
• Kary i sankcje
• Kontrole Inspekcji Transportu Drogowego
• Licencja transportowa dla busów – co się zmieniło po 2022 roku?
• Zakończenie

Czym jest licencja transportowa?

Licencja transportowa to oficjalne zezwolenie administracyjne, wydawane przez odpowiednie organy państwowe (w Polsce najczęściej przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego lub starostwa powiatowe), które uprawnia do prowadzenia działalności polegającej na zarobkowym przewozie rzeczy lub osób przy użyciu pojazdów samochodowych.

Podstawę prawną stanowi Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, a także przepisy unijne, w tym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009.

Licencja nie jest formalnością – to fundament legalnej działalności w branży transportowej. Jej celem jest:

• uporządkowanie rynku,
• zapewnienie jakości usług,
• poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego,
• kontrola emisji spalin i warunków pracy kierowców.

Kiedy licencja transportowa jest obowiązkowa?

Nie każda firma potrzebuje licencji, ale większość profesjonalnych przewoźników musi ją posiadać. Obowiązek występuje, gdy:

• transport jest zarobkowy – realizowany odpłatnie lub w ramach działalności gospodarczej,
• pojazd przekracza 3,5 tony dopuszczalnej masy całkowitej (DMC),
• przewozi się więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą,
• transport ma charakter międzynarodowy, niezależnie od masy pojazdu (w niektórych przypadkach od 2,5 tony).

Warto podkreślić, że licencja nie jest potrzebna, gdy firma przewozi własne towary i nie wykonuje usługi transportowej dla osób trzecich – choć i tu są wyjątki.

Rodzaje licencji transportowych

Licencja na transport drogowy rzeczy

To jedna z najczęściej wydawanych licencji. Potrzebna jest, gdy przedsiębiorca wykonuje zarobkowy przewóz towarów, niezależnie od ich rodzaju.

Przykłady:

• firma logistyczna dowożąca produkty do sklepów,
• firma budowlana przewożąca materiały budowlane dla zleceniodawców,
• kurierzy i przewoźnicy e-commerce pracujący na zlecenie sklepów internetowych.

Licencja na transport drogowy osób

Konieczna jest, gdy przedsiębiorstwo przewozi ludzi poza przypadkiem przewozu pracowników własnej firmy i jednocześnie używa pojazdu przystosowanego do przewozu więcej niż 9 osób (w tym kierowcy).

Przykłady:

• firma świadcząca usługi przewozu na imprezy okolicznościowe (wesela, koncerty),
• przewoźnik realizujący trasy regularne lub okazjonalne,
• organizator wycieczek z własnym taborem autobusowym.

Licencja wspólnotowa

To dokument wymagany do międzynarodowego transportu rzeczy lub osób na terenie Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Otrzymuje się ją po uzyskaniu krajowej licencji i spełnieniu dodatkowych wymagań.

W praktyce, każda firma, która przewozi ładunki z Polski do Niemiec, Czech, Holandii itp., musi mieć właśnie tę licencję.

Jak uzyskać licencję transportową?

Wymagania formalne

Zanim przedsiębiorca złoży wniosek o licencję, musi spełnić kilka kluczowych warunków:

Certyfikat kompetencji zawodowych

To egzamin państwowy potwierdzający wiedzę z zakresu prawa transportowego, logistyki, finansów i organizacji pracy kierowców. Przynajmniej jedna osoba w firmie (najczęściej właściciel lub kierownik transportu) musi go posiadać.

Dobra reputacja

Wnioskodawca nie może być karany za przestępstwa gospodarcze, drogowe czy związane z wykonywaniem zawodu.

Baza eksploatacyjna

Firma musi dysponować miejscem, gdzie parkuje swoje pojazdy, prowadzi dokumentację i serwisuje tabor – np. parkingiem lub garażem.

Zdolność finansowa

Potwierdzona przez bank lub księgowego – określona kwotowo (np. minimum 9 000 euro na pierwszy pojazd i 5 000 euro na każdy kolejny w przypadku transportu rzeczy).

Proces składania wniosku

Wniosek składa się do Głównego Inspektora Transportu Drogowego (dla licencji wspólnotowej) lub do starosty powiatowego (dla krajowych licencji osób i rzeczy).

Potrzebne dokumenty:

• wniosek o wydanie licencji,
• odpis z CEIDG lub KRS,
• certyfikat kompetencji zawodowych,
• zaświadczenia o niekaralności,
• dokumenty potwierdzające sytuację finansową,
• dowód uiszczenia opłaty.

Czas oczekiwania i ważność licencji

Zwykle procedura trwa od 7 do 30 dni roboczych. Licencja może być wydana na okres od 2 do 50 lat, w zależności od wniosku i wniesionej opłaty.

Co grozi za brak licencji transportowej?

Kary i sankcje

Brak licencji to poważne naruszenie przepisów, które może skutkować:

• karą finansową do 15 000 zł,
• zakazem wykonywania transportu,
• odpowiedzialnością karną i skarbową,
• wpisem do rejestru naruszeń.

Kontrole Inspekcji Transportu Drogowego

ITD przeprowadza regularne kontrole w terenie oraz w siedzibach firm. Podczas kontroli sprawdzane są dokumenty kierowcy, pojazdu, tachografy, umowy przewozowe i właśnie licencja.

Najczęstsze uchybienia:

• brak ważnej licencji,
• licencja przypisana do innego pojazdu,
• przekroczenie zakresu licencji (np. transport międzynarodowy bez licencji wspólnotowej).

Licencja transportowa dla busów – co się zmieniło po 2022 roku?

Od 21 maja 2022 r., zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego nr 2020/1055, również przedsiębiorcy wykonujący międzynarodowy transport pojazdami o DMC od 2,5 do 3,5 tony muszą posiadać licencję wspólnotową.

To ważna zmiana, która objęła m.in. wielu kierowców busów, którzy wcześniej działali bez konieczności licencjonowania.

Obecnie również firmy transportowe z busami muszą:

• posiadać certyfikat kompetencji zawodowych,
• spełniać warunki finansowe (1 800 euro na pierwszy pojazd, 900 euro na każdy kolejny),
• zgłosić bazę eksploatacyjną.

Zakończenie

Licencja transportowa to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim gwarancja legalności, wiarygodności i profesjonalizmu w branży transportowej. Dzięki niej klienci mają pewność, że ich towary lub podróże realizowane są przez podmiot, który spełnia odpowiednie standardy.

Pamiętaj: prowadzenie działalności transportowej bez odpowiednich zezwoleń to ryzyko kar, strat finansowych i utraty reputacji. Jeśli planujesz rozpocząć przygodę z transportem, warto zadbać o wszystkie formalności na początku i skonsultować się z ekspertem.